ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မက်ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ား

 

ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မက်ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ား ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ က်ေစဖို႔ ႀကိဳး စားေနသူေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ဘာေၾကာင့္ မက်ရသလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ ေတြကို ေဖာ္ျပေပး လိုက္ပါတယ္။

၁။ က်န္းမာေရးနွင့္ ညီညြတ္တယ္ ဆိုျပီး အလြန္အကြ်ံစားျခင္း

က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တယ္ဆိုတဲ့ အေစ့အဆန္၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ ပ႐ို တင္း ႂကြယ္ဝတဲ့ အစားအစာေတြကို လို အပ္တဲ့ ပမာဏထက္ ပိုမစားမိေစဖို႔ ထိန္း ေပးႏိုင္မွ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အစာ စားနည္းပံုစံျဖစ္ေစ မွာပါ။ အေစ့အဆန္ ေတြကို တစ္ေန႔တာ အတြက္ လက္တစ္ ဆုပ္စာသာ စားေပးသင့္ၿပီး အစိမ္းေရာင္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေတြကို အမ်ဳိး စံုလင္ ေအာင္ ခြက္တစ္ခြက္စာစား ေပးပါ။ ပ႐ို တင္းႂကြယ္ဝတဲ့ ဥနဲ႔ အသားေတြဆိုရင္ ေတာ့ တစ္ေန႔ကို ဥႏွစ္လံုးနဲ႔ အသား ႏွစ္ ေအာင္စေလာက္သာ စားေပးသင့္ ပါတယ္။

၂။ မနက္ခင္းပိုင္း ဘာမွမစားျခင္း

မနက္ခင္းပိုင္း အစာစားတာဟာ အ စာေျခစနစ္ကို ေကာင္းမြန္ ေစတာေၾကာင့္ အစာကိုပိုၿပီး ေျခႏိုင္စြမ္းလည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး မနက္စာကို ပံုမွန္စားတာ ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္က စြမ္းအင္ေတြ ပိုမိုရရွိ ေစပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ေန႔တာ လုပ္ငန္းေဆာင္ တာေတြကို ပိုမိုလုပ္ကိုင္ ႏိုင္ၿပီး ေမာပန္းတာနဲ႔ မူးေဝတာေတြကို သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။ မနက္စာကို ပံု မွန္မစားဘူးဆိုရင္ေတာ့ သင့္တစ္ေန႔တာ အတြက္ ဇီဝ႐ုပ္ျဖစ္ပ်က္မႈေတြ က်ဆင္းၿပီး ေမာပန္းလြယ္တာ၊ သက္ေသာင့္သက္ သာမရွိတာနဲ႔ စိတ္အာ႐ံုစုစည္းမရတာမ်ဳိး ေတြ ျဖစ္လာကာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္လည္း တိုးလာႏိုင္ပါေသးတယ္။

၃။ အၾကိမ္ျပည့္ဝေအာင္ မစားျခင္း

သင္ဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ အစား ေလွ်ာ့စားေနသူျဖစ္ပါေစ မနက္စာ၊ ေန႔ လယ္စာနဲ႔ ညစာဆိုၿပီး သံုးႀကိမ္ေတာ့ အ ျပည့္အဝစားေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါဟာ သေရစာစားခ်ိန္ မပါဝင္ပါဘူး။ အစာကို သံုးႀကိမ္အျပည့္အဝစားေနရင္းနဲ႔ ဗိုက္ ဆာရင ္ ဆာသလို အဆာေျပစာက ုိ ထည့္ ေပါင္းစားရမွာပါ။ မနက္စားကို ျပည့္စံုတဲ့ အာဟာရအျဖစ္ မ်ားမ်ားစားေပးၿပီး ေန႔ လည္စာကိုလည္း အသားနဲ႔ငါးဟင္းရြက္ မွ်တေအာင္စားေပးပါ။ ညစာကိုေတာ့ အရြက္သုပ္ေတြနဲ႔ ဟင္းခ်ဳိ၊ စြပ္ျပဳတ္လိုအ ရာေတြကို စားေပးပါ။

၄။ ဝ မွာစိုး၍ မအိပ္စက္ျခင္း

အိပ္လြန္တာေၾကာင့္ ဝမယ္ထင္ၿပီး အိပ္စက္ခ်ိန္ကို ပံုမွန္မထားတာေၾကာင့္ သင့္ကိုပိုၿပီး ဝလာေစပါတယ္။ အိပ္စက္ မႈမလံုေလာက္တာေၾကာင့္ အစာစားခ်င္ စိတ္ကို ပိုျဖစ္ေစၿပီး ခႏၶာကိုယ္က အျပည့္ အဝအနားမယူတာေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့ အ ပန္းေျဖမႈကို မရရွိေတာ့ဘဲ ပင္ပန္းႏြမ္း နယ္မႈေတြကို ခံစားေနရတတ္ပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ခ်င္သူေတြအေနနဲ႔ ပံုမွန္အိပ္စက္မႈရရွိေစဖို႔ လိုပါတယ္။

၅။ ကယ္လိုရီနည္းလြန္းတာကို စားျခင္း

ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ကယ္လိုရီက လံုးဝမလိုအပ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ ေန႔တာအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကယ္လိုရီ ပမာဏကိုေတာ့ မွီဝဲေပးဖို႔လိုပါတယ္။ သင္က ဝမွာစိုးတာေၾကာင့္ အဆီနည္း အစားအစာေတြကို ေရြးခ်ယ္တယ္ဆိုေပ မယ့္ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူေတြအတြက္ တစ္ေန႔ကို ကယ္လိုရီ ၁၂ဝဝ ေလာက္ ေတာ့ မွီဝဲသင့္ပါတယ္။

၆။ ေလ့က်င့္ခန္းကို မတင္းက်ပ္ျခင္း

ေလ့က်င့္ခန္းနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္အေလး ခ်ိန္က်ေအာင္ ျပဳလုပ္ေနသူေတြဟာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေလ့က်င့္ခ်ိန္ကို အတိ အက်လိုက္နာၿပီး ပံုမွန္ျပဳလုပ္ေပးကာ သတ္မွန္ရက္နဲ႔ လ ျပည့္တဲ့အထိ ဆက္ တုိက္ေလ့က်င့္ေပးရမွာပါ။ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္လိုက္၊ မလုပ္လိုက္ျပဳလုပ္ေနတာ ေၾကာင့္ သင့္ကို ပိုၿပီး အေလးခ်ိန္တိုးလာ ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္အတြက္ အ ဆင္ေျပေစမယ့္ အခ်ိန္တစ္ခုကိုသတ္မွတ္ ၿပီး ေလ့က်င့္ေရးခန္းမကို မပ်က္မကြက္ သြားေရာက္ႏိုင္ဖို႔ စီမံပါ။

၇။ ေရေသာက္နည္းျခင္း

သင္ဟာ ေရေသာက္ဖို႔ ေမ့ေလ်ာ့ေန တတ္သူလား။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ သင္က အစားေတြကို ပိုၿပီး စားမိေနေစပါတယ္။ အစာမစားခင္ ေရ ဖန္ခြက္ တစ္ဝက္ ေလာက္ကို အရင္ေသာက္ထားလိုက္တာ ေၾကာင့္ အစာအလြန္အကြ်ံစားမိတာကို ဟန္႔တားႏိုင္ပါတယ္။ အစာစားခ်ိန္မွာ ေရလံုးဝမေသာက္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ သင္က အစားေတြကိုပိုစားမိေတာ့မွာပါ။ ေရမ ေသာက္ဘူးဆိုရင္ေတာင္ ထမင္းစားခ်ိန္ မွာ ဟင္းခ်ဳိလို အရည္ေသာက္တစ္မ်ဳိး ပါဝင္ပါေစ။

၈။ သေရစာမ်ားကို ေရွာင္ပါ

သင္က အစာေလ်ာ့စားေနသူဆို ရင္ သင့္ေရခဲေသတåာထဲမွာ သၾကားလံုး၊ ေရခဲမုန္႔နဲ႔ ဆီေၾကာ္စာေတြကို ထည့္မ ထားပါနဲ႔။ သစ္သီးေတြကိုသာ ထည့္ထား ပါ။ ညတစ္ေရးႏိုးလို႔ အစာစားတတ္သူ ေတြက ေတြ႕တဲ့အစာကို အလြယ္တကူ စားမိတတ္တာေၾကာင့္ပါ။ 

သဲသဲ  (By Good Health)

စဥ္းအိုးေသာင္းေလာင္း ေဗေသာင္းေလာင္း(ထား၀ယ္႐ုိးရာ ကေလးကစားနည္း)

စဥ္းအိုးေသာင္းေလာင္း ေဗေသာင္းေလာင္း
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
(ကစားနည္း)
စဥ္းအိုးေသာင္းေလာင္း၊ ေဗေသာင္းေလာင္း၊
ေလာင္း--ဇာဂ၊ ေရထဲ ကႅ၊
ဘဲငန္း၀န္းဇာ၀။
ဘဲငန္းဂလဲစားမကူ၊ ဖြားရွင္မဂိုလွဴ၊
ဖြားရွင္မဂ၊ စိေကာက္ေကာက္၊
ႏြန္မဲလပ္သီးေဆာက္၊
ႏြန္ၾကာရာဂစိမကြန္း၊ ေဒါက္--တို--ဂီး--န--ထြန္း---။ ။

ယင္းကစားနည္းသည္ ထား၀ယ္ၿမိဳ႔၌ ယခုအခါ လံုး၀နည္းပါး ေပ်ာက္ကြယ္ေနပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ေတာင္ ငယ္စဥ္က သရက္ေခ်ာင္း၊ ေလာင္းလံုး၊ ထား၀ယ္ သံုးၿမိဳ႔စလံုးခြၿပီးႀကီးျပင္းလာေသာေၾကာင့္ မွတ္မိေနသည္။ ယင္ကစားနည္းသည္ လူႏွစ္ေယာက္မွ သံုးေလးေယာက္ကစားရသည္။ ႏွစ္ေယာက္တည္းလည္းကစားနိုင္ပါသည္။ ကစားရာတြင္-- ဥပမာ လူႏွစ္ေယာက္တည္းျဖစ္ပါက တစ္ေယာက္က လက္ႏွစ္ဖက္စလံုးကို လက္သီးဆုပ္၍ တစ္ခုခုေပၚတြင္ထားရသည္။ က်န္တစ္ေယာက္က လက္ႏွစ္ဖက္စလံုးကို လက္သီးဆုပ္၍ တစ္ဖက္က ပထမလူလက္သီးႏွစ္လံုးႏွင့္ေပါင္းျပီးထားရသည္။ က်န္လက္တစ္ဖက္ျဖင့္ လက္သီးဆုပ္သံုးလံုးကို ညီညီမွ်မွ်၊ မနာတနာထုရသည္။ အထက္ေဖၚျပပါ ေတးကို အသံတစ္သံလွ်င္ တစ္ခ်က္ထုရသည္။ ေနာက္ဆိုး တစ္သံခ်င္း၊ တစ္ခ်က္ခ်င္းတျဖည္းျဖည္း - “ ႏြန္--ၾကာ--ရာ--ဂ--စိ--မ--ကြန္း-- ေဒါက္----၊ တို----၊ ဂီး------၊ န-----၊ ထြန္း” ဟူ၍ ေနာက္ဆိုးအခ်က္၌ အရွိန္ျပင္းျပင္း ထုရသည္။ ထူခံရေသာလက္သည္ ေတာ္ေတာ္ကံဆိုးေသာလက္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုခံရသူသည္ ငိုရမလိုလို ၇ယ္ရမလိုလိုျဖစ္ျပီး တစ္ခ်က္ေတာ့အီသြားရွာေပမည္။ မ်က္လံုးထဲတြင္လည္း မီးပြင္ါလုမတတ္ခံခဲ့ရေပေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ထိုသူသည္ ဇြဲမေလွ်ာ “ငါ့အလွည့္ေတာ့ၾကည့္ထားဆိုျပီး အံခဲ၍ဆက္ကစားျပန္သည္။ ထူခံထိေသာလက္သည္ ေအာက္ခ်လိုက္ရသည္။ က်န္ေသာလက္သီးႏွစ္လံုးကိုပငိ တလွည့္စဟီ ထုရျပန္ပါသည္။ ကေလးတို႔၏အမူအယာႏွင့္ လူတို႔၏ စရိုက္သဘာ၀ကို ဤေနရာတြင္ရွာေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ ထုေသာသူသည္ သူတစ္ပါးကို နာနာၾကင္ၾကင္ထုသလား၊ သနားညွာတာၿပီး ထုသလား၊ မိမိထုရေသာ အလွည့္တုန္းက သာသာယာယာထုၿပီး သူတစ္ပါးအလွည့္က်ေတာ့ အေၾကာင္းျပၿပီး ထြက္ေျပးတတ္သလားစေသာ စရိုက္သဘာ၀ကို ငယ္စဥ္ကေလးဘ၀ကတည္းက သိႏိုင္ေပသည္။ သည္းခံတတ္ျခင္း၊ အနစ္နာခံတတ္ျခင္း၊ သနားညွာတာတတ္ျခင္းစေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ စရိုက္သဘာစမ်ား၊ အႏိုင္ယူတတ္ျခင္း၊ အခြင့္အေရးယူတတ္ျခင္း၊ အခြင့္အေရးရတုန္းက အခြင့္ေရး တိုင္းထက္လြန္ေအာင္ယူတတ္ၿပီး၊ မိမိအေရးနိမ့္က်ဆင္းလာပါက တာ၀န္မယူတတ္ဘဲေရွာင္တိမ္းတတ္သည့္ စရိုက္သဘာ၀မ်ားကို ေတြ႔ရတတ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထား၀ယ္ရိုးရာကစားနည္းမ်ားကို ကစားခိုင္း၍ လူငယ္တို႔၏ စိတ္ေနစိတ္ထားကို မွန္ဆႏိုင္ၾကပါေစ။ ။
(၂၇-၈-၂၀၁၃)
ေတာင္ထားပယ္ဗိုလ္

ေဆးဖက္၀င္ေသာဇီဇ၀ါပန္းဆီ

 

ဇီဇ၀ါပန္းအဆီသည္ အေၾကာ အျခင္မ်ားကို ေျပေလ်ာ့ေစသည္။ သို႔ျဖစ္၍ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း၊ စိတ္
မက်န္းမာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ စိတ္ဖိစီးမႈ၊အားအင္ကုန္ခမ္း၍ ၀န္ပိေနျခင္း၊ စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်မႈမ်ား၊ အာ႐ံုေၾကာစနစ္မ်ား ခၽြတ္ယြင္းမႈကို ကုသရာ၌ အသံုးျပဳသည္။
ထိုမွ်မက အိပ္မေပ်ာ္ေသာ ေ၀ဒနာခံစားေနရသူမ်ားကို ကုသ ရာ၌လည္း အက်ိဳးျဖစ္ေစသည္။ အထက္ပါေ၀ဒနာမ်ား ခံစားေနရ မည္ဆုိပါက မိမိမအိပ္မီ ဇီဇ၀ါပန္း အဆီအစက္အနည္းငယ္ကို ေရခ်ိဳး ကန္တြင္ ထည့္ၿပီး (၁၅-၂၀)မိနစ္ ခႏၶာကုိယ္ကို စိမ္ေပးပါ။
ဤပန္းရနံ႔ဆီကို အနာတရ ျဖစ္ၿပီး ေသြးထြက္သည့္အခါတြင္ လိမ္းေပးပါက ေသြးကိုတိတ္ၿပီး ပိုး သတ္ေဆးအေနႏွင့္အသံုးျပဳႏုိင္ သည္။ ယင္းကုိ ေရေႏြးအနည္းငယ္ ႏွင့္ေရာၿပီး အနာေပၚကို လိမ္းေပး ပါက အနာလည္း က်က္လြယ္သည္။
အေၾကာလြဲျခင္း ၊ ေရာင္ ရမ္းျခင္း၊ အေၾကာဆြဲျခင္းတို႔၌လည္း အသံုးျပဳႏုိင္ၿပီး ႂကက္သားမ်ား ေတာင့္တင္းမႈကို ေျပေလ်ာ့ေစသည္။ အဆစ္မ်ား ေရာင္ျခင္း၊ နာက်င္ျခင္း ကိုလည္း လိမ္းေပးႏုိင္သည္။ ယင္းကို လိမ္းေပးလွ်င္  ေသြးလည္ပတ္မႈကို ေကာင္းေစသ ျဖင့္ တစ္ပတ္လွ်င္ (၂)ႀကိမ္ လိမ္းၿပီး ႏွိပ္နယ္ေပးပါက ေသြးပံုမွန္လည္ ပတ္စီးဆင္းႏုိင္ သည္။ ခႏၶာကိုယ္ကို ဒုကၡေပးတတ္ ေသာအဆိပ္အေတာက္မ်ားကိုလည္း ပယ္ရွားေပးႏုိင္ေသာ အစြမ္းသတိၱ ရွိသျဖင့္ မၾကာမၾကာ လိမ္းေပးႏုိင္ ပါက ပို၍ထိေရာက္ေစသည္။

ေဒါန

Health Updates Journal Vol.2, No.37

အဆစ္အျမစ္ရာင္ေရာဂါကို သက္သာေစတဲ့ ပန္းမုန္လာစိမ္း (broccoli)

ေလ့လာမႈတစ္ခုအရ ပန္းမုန္လာစိမ္း (broccoli)မွာပါ၀င္တဲ့ ဓာတ္ေပါင္းတစ္မ်ိဳးဟာ အဆစ္အျမစ္ရာင္ေရာဂါကို သက္သာေစတဲ့ အစြမ္းသတိၱရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ osteoarthri tis, OA ေရာဂါဟာ အဆစ္အျမစ္ေတြ ရဲ႕ အ႐ိုးႏု cartilage ပ်က္စီးယိုယြင္း ျခင္းေၾကာင့္  ျဖစ္လာရတာျဖစ္ၿပီး အဆစ္အျမစ္နာက်င္ျခင္းနဲ႔ လႈပ္ရွား မႈေတြ ခက္ခဲျခင္းေတြကို ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ ရတာကို ေလ့လာရပါတယ္။ ဒီမွာ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါအတြက္ အဆစ္အစားထုိးကုသမႈေတြက ျပႆနာကိုေျဖရွင္းႏိုင္ေပမယ့္ စရိတ္စက ကလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။
ဒီေလ့လာမႈမွာေတာ့ ပန္းမုန္လာ စိမ္းမွာပါ၀င္တဲ့ sulforaphane ဟာ OA ေရာဂါမွာ ဘယ္လို အသံုး၀င္တယ္ဆိုတာကို ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါရွင္ေတြ ဟာ ေရွာင္ရွားရမယ့္အစားအစာ ေတြ မ်ားျပားတဲ့အထဲက စားသံုးသင့္ တဲ့ အစားအစာတစ္ခုတိုးလာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Sulforophone ဟာ အဆစ္ကိုတည္ေဆာက္ထားတဲ့ အ႐ိုး ႏုဖြဲ႕စည္းမႈကို ပိုမိုခိုင္ၿမဲေစၿပီး ပ်က္စီး ယိုယြင္းမႈႏႈန္းကို ေလ်ာ့က်ေစတယ္ လို႔ ေလ့လာမႈကိုျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ National Diet Assocaition က ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ပန္းမုန္လာစိမ္းဟာ ကယ္လစီ ယမ္၊ ဗီတာမင္ေအ၊ စီနဲ႔ ေဖာလစ္ အက္ဆစ္ေတြပါ၀င္မႈမ်ား တဲ့အတြက္ အဆစ္အျမစ္ေရာဂါရွင္ေတြသာမက လူတုိင္းေန႔စဥ္စားသံုးေပးသင့္ပါတယ္။ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ေရာဂါရွင္ေတြ သာမက လူတုိင္းေန႔စဥ္ စားသံုးေပး သင့္ပါတယ္။ အဆစ္အျမစ္ ရာင္ ေရာဂါရွင္ေတြဟာ အစားအေသာက္ နဲ႔ ကုသမႈေတြအျပင္ ေန႔စဥ္ပံုမွန္ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားနဲ႔ကိုယ္ အေလးခ်ိန္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔လဲလိုအပ္ေၾကာင္း အခု ေလ့လာမႈမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ၿငိမ္းေအး
ref: Medindia

ဖိုးရွင္ေခ (ထား၀ယ္ရိုရာသားေခ်ာ့ေတး)

Photo- Win Bo

ဖိုးရွင္ေခ (ထား၀ယ္ရိုရာသားေခ်ာ့ေတး)

သယ္ေခသယ္ေခ---ဖယ္သူ႔ေခ---ဖိုးရွင္ေခ---
ဖိုးရွင္ဟွယ္သြား၊ သစ္တတ္သီး ကြတ္စားသြား---
သစ္တတ္သီးဟွယ္မာ၊ ေတာထဲမာ---
ေတာဟွယ္မာ၊ မီးန႐ႈိ႕ပစ္လိုက္ပီ---
မီးဟွယ္မာ၊ ေရနျဖန္းသတ္လိုက္ပီ---
ေရဟွယ္မာ၊ ဆင္ဂီးဆင္ငယ္သြတ္ဆြန္သြားပီ---
ဆင္ဟယ္မာ၊ ေတာထဲတြန္ထဲမာ---
ေတာဟွယ္မာ၊ မီးန႐ႈိ႕ပစ္လိုက္ပီ---
မီးဟွယ္မာ၊ ေရနျဖန္းသတ္လိုက္ပီ---
ေရဟွယ္မာ၊ ဆင္ဂီးဆင္ငယ္သြတ္ဆြန္သြားပီ---
ဆင္ဟယ္မာ၊ ေတာထဲတြန္ထဲမာ---
ေတာဟွယ္မာ၊ မီးန႐ႈိ႕ပစ္လိုက္ပီ---
မီးဟွယ္မာ၊ ေရနျဖန္းသတ္လိုက္ပီ---
ေရဟွယ္မာ၊ ဆင္ဂီးဆင္ငယ္သြတ္ဆြန္သြားပီ---
ဆင္ဟယ္မာ၊ ေတာထဲတြန္ထဲမာ---
ေတာဟွယ္မာ၊ မီးန႐ႈိ႕ပစ္လိုက္ပီ---
မီးဟွယ္မာ၊ ေရနျဖန္းသတ္လိုက္ပီ---
ေရဟွယ္မာ၊ ဆင္ဂီးဆင္ငယ္သြတ္ဆြန္သြားပီ---
ဆင္ဟယ္မာ၊ ေတာထဲတြန္ထဲမာ---
ေတာဂီးေလာ္--ေတာသား---ေတာသား---ေတာသား---ေတာသား--- --- --- ---

လူမ်ုိးတိုင္း လူမ်ဳိးတိုင္းတြင္ရို္းရာဓေလ့ရွိတတ္ၾကစၿမဲျဖစ္သည္။
 ျမန္မာျပည္ေတာင္ဘက္စြန္းတြင္ေနတိုင္ခဲ့ၾကေသာ ထား၀ယ္၀ယ္လူမ်ဳိးသည္ ေရွးပေ၀သဏီကတည္းက မိမိတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈျဖင့္ ရပ္တည္ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ လူမ်ဳိးစုတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။
ေရွးျမန္မာနန္းတြင္း(ပေဒသရာဇ္)ေခတ္က ဧခ်င္းစာေပမ်ားတစ္ခန္းတစ္ရပ္ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးသည္။ ဧခ်င္းဆိုသည္မွာ ဘိုးေတာ္၊ ေဘးေတာ္၊ ခမည္းေတာ္တို႔၏ ဘုန္းတန္ခိုးတို႔ကို ေနာင္လာေနာင္သားမ်ား အတုယူမွတ္သားတတ္ေစရန္ရည္ရြယ္၍ ေရးဖြဲ႔ခဲ့ၾကေသာ သားေတးတစ္မ်ဳိးပင္ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဇာတိမာန္ကဗ်ာဟုလည္းေခၚႏိုင္ပါသည္။ ဘုရင့္သားေတာ္၊ သမီးေတာ္မ်ား ပုခက္တင္မဂၤလာ ဆင္ယင္က်င္းပျပဳလုပ္ရာတြင္ သီဆိုရေသာ သားေခ်ာ့ေတးပင္းျဖစ္သည္။
မိခင္မ်ားသည္ မိမိတို႔၏ သားသမီးမ်ားကို ပုခက္အတြင္း၌လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္ေပၚတြင္ခ်ီ၍လည္းေကာင္း ေခ်ာ့သိပ္ၾကစၿမဲျဖစ္သည္။ ေရႊလမွာ---ယုန္၀ပ္လို႔---ဆန္ဖြတ္သည့္ အဘိုးအို---ေဟာၾကည္ပါဆို---ဟူေသာသီခ်င္းသည္ ကိုယ္ေပၚတြင္မခ်ီ၍ေခ်ာ့သိပ္ေသာ သီခ်င္းပင္မဟုတ္ပါေလာ။ ေမာင္ေလးရယ္---အိပ္ပါေတာ့---ေရာင္နီလာလွေပါ့---တစ္ေၾကာႏွစ္ေၾကာေတးကိုသီ---ငွက္က်ားႏႈတ္ပလီ---ဟူေသာသီခ်င္းသည္ ပုခက္အတြင္း၌ ေခ်ာ့သိပ္ေသာေတးကဗ်ာပင္မဟုတ္ပါေလာ။
ထား၀ယ္လူမ်ဳိးတို႔သည္လည္း မိမိတို႔၏ ရိုးရာေတးကဗ်ာမ်ားျဖင့္ သားသမီးမ်ားကို ေခ်ာ့သိပ္လာခဲ့ၾကေသာ လူမ်ဳိးတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အထက္ေဖၚျပပါ “ဖိုးရွင္ေခ”ေတးကဗ်ာသည္ ထား၀ယ္ရိုးရာသားေခ်ာ့ေတးတစ္မ်ဳိးပင္ျဖစ္သည္။
ပုခက္အတြင္း၌ ေျခႏွစ္ဖက္ တြဲလၽွားခ်၍ အိပ္ေနေသာကေလး ျပန္ႏိုးလာေသာအခါ မိခင္ျဖစ္သူက မိမိ၏သား အိပ္ေရးမ၀မွာစိုးေသာေၾကာင့္ သားငယ္၏ ေျခႏွစ္ဖက္ကိုကိုင္လွ်က္ သီဆိုေခ်ာ့သိပ္ေသာကဗ်ာပင္ မဟုတ္ပါေလာ။
ယင္းသီခ်င္းကိုသီဆိုၾကည့္ၾကပါ။ အဘယ္ေတာ့မွ မဆံုးႏိုင္ပါ။ ကေလးအိပ္မေပ်ာ္မခ်င္း ဆက္လက္သီဆိုေနမည္ပင္ျဖစ္သည္။

Photo- Win Bo

ယင္းသီခ်င္းကိုပင္ ထား၀ယ္သူ၊ ထား၀ယ္သား ကေလးငယ္မ်ားက “ဖိုးရွင္ေခ” ကစားနည္ဟူ၍ ကစားခဲ့ၾကေသးသည္။ ယင္းကစားနည္းကို ကစားရန္ လူသံုးေယာက္(သို႔)ေလးေယာက္ ကစားႏိုင္သည္။ လူမျပည့္ပါက ႏွစ္ေယာက္တည္းလည္း ကစားႏိုင္ပါသည္။ ကစားပံုမွာ အခ်င္းခ်င္း ေက်ာခ်င္းကပ္လွ်က္ ေျခတစ္ဖက္စီကို အခ်င္းခ်င္းခ်ိတ္ၿပီး က်န္ေသာေျခတစ္ဖက္စီကို ေျမျပင္ေပၚတြင္ရပ္လွ်က္ ေနာက္ျပန္အေနအထားျဖင့္ လက္ခုပ္လက္၀ါးတီးၿပီး သီဆိုကစားရေသာ ကစားနည္းပင္ျဖစ္သည္။ ကစားရာတြင္ မိမိတို႔တစ္ဖြဲ႔တည္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အဖြဲ႔အခ်င္းခ်င္းၿပိဳင္၍လည္းေကာင္း ကစားၾကပါသည္။ (ကစားပံုကို အလွ်င္းသင့္ေသာအခါ ေဖာ္ျပပါမည္။)
ထား၀ယ္ေဒသတြင္ “ဖိုးရွင္ေခ” ဟူေသာစကားသည္ ဗန္းစကားအေနျဖင့္လည္း သံုးျပဳလာခဲ့ၾကသည္။ “ဖိုးရွင္ေခ” ဟူေသာစကားသည္ စကားအေျပာမ်ားေသာသူကိုလည္းေကာင္း၊ စကားေျပာရာတြင္ ဆင္ေျခဆင္လက္မ်ားေသာသူကိုလည္းေကာင္း၊ အလုပ္လပ္ရာတြင္ ဆင္ေျခ၊ဆင္လက္မ်ားေသာသူကိုလည္းေကာင္း အေျခအေနအခ်ိန္အခါ၊ အေၾကာင္းအရာေပၚမူတည္၍ ေျပာဆိုသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္။

သို႔ျဖစ္၍ ဘုရားပြဲေတာ္တြင္ေရာင္းခ်ေနေသာ သစ္တတ္သီး(သစ္ခ်သီး)ကိုျမင္ရာမွ ေရွးေခတ္ ထား၀ယ္လူမ်ဳိးတို႔၏ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈဆီသို႔ အေတြးအျမင္တမ္းမိေလေတာ့သည္။

ေတာင္ထား၀ယ္ဗိုလ္(၁၄-၈-၂၀၁၃)
------------------------------------------------------------------------------------------